Er is niks mooier dan de ochtend beginnen met het aansteken van een kaarsje. Het brood zag er zo mooi uit gisterochtend en het was zo lekker dat het recept vastgelegd moest worden. Dit spiraalbrood is helemaal plantaardig en gezoet met natuurlijke ingrediënten, zoals ahornsiroop, appels en sinaasappelsap. Feestelijk en tegelijkertijd ook bewust. Daarnaast is het vandaag 13 December en wordt in Italië Santa Lucia gevierd (Lucia-Lux-Licht) dus dit is een extra reden om het recept te delen.

…

Het “lichtfeest” komt steeds dichterbij. Zo noemt de Vrije School Rotterdam West de Kerstviering die ons staat te wachten. Elk dag wordt het steeds eerder donker en in huis worden kaarsjes aangestoken of kerstverlichting, liever dan de gewone lampen. Als het donker is, vieren we juist het licht.

Op 13 December wordt “Santa Lucia” gevierd. Zij is de heilige die het zicht beschermt en cadeautjes brengt aan de kinderen. Zij is vooral de “licht brengster”. Haar eerbied baseert zicht op verschillende tradities van Noord-Europa. Daar, waar de donkerste dagen van het jaar heel lang zijn, werd in de oudheid de “Witte Dame”, de “Godin van het Licht”, aangeroepen om de langste nacht van het jaar, de winterzonnewende, te verlichten. De relatie tussen “Lucia” en de “Witte Dame” is al in de naam te vinden. De wortel van haar naam stamt af van het Latijnse woord lux = licht. In Zweden gaat een vrouw die het Licht symboliseert rond de huizen met een lichtgevende croon op haar hoofd. Lucia is ook vaak verbeeld met licht op haar hoofd.

Volgens de Christelijke traditie is Lucia een martelaar die dankzij het verkrijgen van een genade (ontvangen van Sant’Agata) al haar bezittingen aan de armen schonk en zich volledig wijdde aan het kloosterleven. Zij genas de zieken in de catacomben met een kaars op haar hoofd om zowel licht te hebben als vrije handen om de zieken te verzorgen. Dit beeld verwijst naar een andere Godin van het Licht: Brigit, een zeer belangrijke Keltische godheid (“Santa Brigida” in de katholieke traditie).

Het maakt niet uit naar welke figuur wij verwijzen, deze godinnen geven kracht om door de donkere winter te gaan en ruimte te maken voor de geboorte van een nieuwe licht in onszelf. Een “lichtbrood”, zoals de Vrije School Rotterdam West het genoemd heeft, vertelt eigenlijk dit verhaal.

Gisterochtend stak ik een waxinelichtje aan in het midden van mijn 3^e spiraal brood bij de kerstboom. Deze keer heb ik met een veganistische zoete variant geëxperimenteerd, om de bekende smaak van Kerst daarin te verwerken. Kaneel en verse geraspte sinaasappelschil zijn voor mij onmisbaar.

De kinderen vonden het superlekker. Natuurlijk heeft de mispel jam van Oma Rosa zijn bijdrage geleverd (daar zit wel een beetje witte suiker in) maar voor wie het helemaal natuurlijk wil houden deel ik hieronder een smaakvol alternatief op basis van appels.

Je hoeft niet bij de Vrije School Rotterdam West te horen om zo’n brood te bakken. Ik geloof dat een spiraalbrood goed past op elke Kersttafel. Het spiraalbrood met olijfolie voor een hartige aperitief, deze als afsluiting van een diner of als bijzonder Kerstontbijt. Je kunt het natuurlijk ook als cadeau weggeven.

Ik deel het recept graag ter inspiratie en ik hoor graag of het gesmaakt heeft!

….

Ingrediënten en procedure:

Meng in een kom 70 ml ahornsiroop met 25 ml olijfolie (het is beter als deze bio en koud geperst is), 250 ml water op kamertemperatuur en 2 lepeltjes gedroogde bakkers gist. Laat het rusten voor 5-10 minuten. Voeg 180 g volkoren speltmeel, 380 g tarwebloem, 1 lepeltje grijze fijne zout (ca. 3-4 g) en 2 lepeltjes kaneel toe (ca. 8 g). Kneed het geheel tot een gladde bal en laat het een uurtje rusten afgedekt met een natte doek.

In de tussentijd bereid je de vulling. Snij 4 appels in stukjes (ca. 1kg) en bak ze met het sap van een sinaasappel en een lepel ahornsiroop tot dat het sap geabsorbeerd is. Pureer dan het mengsel met de hulp van een mixer en laat het afkoelen.

Als het deeg gerust heeft, rol het uit, bij voorkeur met de hand of met de hulp van een deegroller. Verspreid de appel crème op het oppervlakte en rasp de (onbehandelde) schil van een sinaasappel er overheen. Rol het op langs de lange kant en tordeer de twee uiteinden in omgekeerde richting.

Beweeg voorzichtig het deegkoord op een bakplaat afgedekt met bakpapier en leg het rond een centrale punt als een spiraal. Bestrooi het oppervlak met olijfolie en laat het weer een uurtje rusten in een uitgeschakelde oven of op een plek waar de temperatuur constant blijft.

Haal het spiraal brood uit de oven en snij het in langs de centrale lijn van de spiraal. Breng de oven op temperatuur en bak voor 25-30 minuten op 180 graden. Serveer het warm of koud. Plaats een waxinelichtje in het centrum of een kaars in het centrum.

En genieten maar!